استانداردها و نکات ایمنی کارگاه CNG

برای سیستم سوخت‌رسانی گازی و قطعات استفاده‌شده در آن، استانداردهای مختلفی تعیین شده.

از مهم‌ترین موضوعات مطرح‌شده در این استانداردها، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

استانداردها و نکات ایمنی کارگاه CNG –  الزامات نصب قطعات سیستم گاز طبیعی فشرده (CNG)

• کلیه قطعات CNG باید به‌صورت صحیح و استاندارد نصب شود.
• سیستم CNG باید بدون نشتی باشد، یعنی حداقل به مدت 3 دقیقه بدون حباب باقی بماند.
• سیستم CNG به‌گونه‌ای باید نصب شود که در برابر صدماتی مانند برخورد قطعات متحرک خودرو، تصادف، به هم فشرده شدن قطعات، برخورد اجسام خارجی و برخورد با موانع زمین و بارگیری و جابجایی بار و تخلیه بار به بهترین روش ممکن محافظت گردد.
• قطعات سیستم CNG نیاید در معرض مواد خورنده و آسیب‌رسان به آن‌ها قرار گیرد.
• جانمایی و نحوه نصب باید به‌گونه‌ای باشد که شرایط محیطی باعث ایجاد اخلال در عملکرد آن‌ها نشود.
• هیچ قطعه‌ای از سیستم CNG ازجمله تجهیزات محافظ آن، نباید از سطح خارجی خودرو بیرون زده باشد. این الزام در مورد پرکن به شرطی که بیش از 10 میلی‌متر از نقطه اتصال به بدنه بیرون نزده باشد اعمال نمی‌شود.
• هیچ قطعه‌ای از سیستم نباید در فاصله کمتر از 10 سانتیمتر نسبت به اگزوز و نقاط داغ خودرو نصب شود، مگر این‌که به روش مناسبی در برابر حرارت عایق شده باشد.
• لازم است سیستم گازسوز نصب‌شده، توان تحمل فشارهای طراحی‌شده را داشته باشد.
• هیچ قطعه اضافی و غیرضروری به سیستم سوخت‌رسانی گازی متصل نگردد.
• کلیه سیم‌کشی‌های کیت الکترونیکی سیستم گازسوز باید با سیم‌کشی خودرو هماهنگ و مطابق استانداردها باشد. لازم است سیم‌ها به‌وسیله روکش‌های محافظ در برابر سایش و خوردگی و برخورد احتمالی با بدنه خودرو محافظت شوند.

 

استانداردها و نکات ایمنی کارگاه CNG – الزامات نصب مخزن

در خصوص مخزن CNG و نحوه نصب آن در استانداردها، الزامات خاصی تعریف‌شده که در این بخش به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
• مخزن گاز نباید در معرض نور مستقیم خورشید باشد، زیرا تابش مستقیم نور خورشید باعث پوسیدگی سریع جداره مخزن می‌گردد.
• مخازنی که دارای پوشش کامپوزیتی هستند، باید از تشعشعات فرابنفش و مادون‌قرمز دور نگه‌داشته شوند.
• مخزن باید به‌طور ثابت و دایمی و خارج از قسمت موتور خودرو باشد.
• مخزن باید طوری نصب‌شده باشد که تماس مستقیم فلز با فلز وجود نداشته باشد.
• هرگاه خودرو پس از نصب مخزن برای استفاده آماده شد فاصله مخزن از زمین نباید کمتر از 20 سانتیمتر باشد.
• هر مخزن باید حداقل توسط یک پایه، 2 کمربند، 4 پیچ و مهره و واشرهای مناسب به خودرو متصل گردد.
• اگر تسمه‌های نصب، وزن مخزن را نیز تحمل می‌کنند باید تعداد آن‌ها حداقل یک عدد بیشتر از حالت عادی باشد.
• تسمه‌های مخزن باید به‌گونه‌ای باشد که مخزن لیز نخورد، نچرخد و جابجا نشود و بین مخزن و تسمه‌ها از یک محافظ مانند چرم یا لاستیک استفاده کرد.
• پایه نگه‌دارنده مخزن و خود مخزن باید طوری به بدنه یا شاسی خودرو محکم شود تا در هنگام ترمز گیری شدید و تصادفات، تحمل ضربات شدید و شتاب‌های ناگهانی را داشته و مخزن از پایه جدا نشود.
• شیر مخزن نصب‌شده روی هر مخزن باید دارای سوپاپ‌های اطمینان در برابر افزایش بیش‌ازحد فشار، حرارت و دبی خروج گاز باشد تا در مواقع بحران از بروز خطرات جلوگیری کند.
• در صورت استفاده از پوسته محافظ مخزن، امکان تجمع آب و مایعات بین مخزن و حفاظ آن وجود نداشته باشد.
• پس از نصب مخزن و اتصالات آن، انجام آزمون نشتی گاز الزامی است.
• پس از نصب مخزن و شیر پرکن، باید یک سیستم تهویه برای انتقال گازهای نشتی احتمالی از شیر مخزن و شیر پرکن به بیرون از خودرو نصب‌شده باشد.
• دهانه خروجی لوله تهویه گاز در زیر خودرو نباید به سمت طوقه چرخ یا اگزوز خودرو باشد.
• برای حصول اطمینان از گازبندی اتصالات سیستم تهویه، شیلنگ‌های ارتباطی باید توسط بست به محفظه گازبندی محکم شود.

استانداردها و نکات ایمنی کارگاه CNG – الزامات نصب لوله‌های فشار زیاد و فشار کم

در خصوص نصب لوله‌ها و اتصالات سیستم سوخت‌رسانی CNG، رعایت برخی نکات و الزامات ضروری است. رعایت این الزامات باعث افزایش ایمنی سیستم سوخت‌رسانی گازی و افزایش عمر قطعات و اتصالات آن می‌شود که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
• لوله‌های فشار بالای گاز باید از جنس فولاد ضدزنگ و یا دارای پوشش مقاوم در برابر زنگ‌زدگی و به‌صورت یکپارچه باشند.
• لوله‌های فشار بالای گاز به‌گونه‌ای محافظت‌شده باشند که در معرض ارتعاش یا تنش قرار نگیرد.
• لوله‌های فشار بالای گاز نباید در محل مخصوص جک زدن خودرو نصب گردد.
• لوله فشار بالای گاز نباید از نقاط تیز خودرو و نزدیکی اگزوز و نقاط داغ خودرو عبور کند و تماس فلز با فلز وجود نداشته باشد.
• تمام اتصالات لوله‌های گاز فشار بالا و پایین باید پس از نصب مورد آزمون نشتی قرار گیرند.
• تمامی اتصالات باید در محلی قرار داشته باشند که برای بازرسی و آزمون نشتی در دسترس باشد.
• لوله‌های (شیلنگ‌ها) فشار پایین گاز باید از انعطاف‌پذیری کافی برخوردار باشد، ‌طوری‌که در مقابل ارتعاشات و لرزش‌های خودرو دچار آسیب نشود.
• جنس لوله‌های انتقال گاز و اتصالات گازبندی، ازنظر شیمیایی باید با CNG سازگار باشد و در مجاورت با گاز دچار آسیب و خرابی نشود.
• قبل از نصب لوله‌ها و اتصالات گازبندی، لازم است از سالم بودن آن‌ها و عدم ترک‌خوردگی، زنگ‌زدگی، فرسودگی و لهیدگی آن‌ها اطمینان حاصل کرد.
• لوله فشار بالای گاز باید توسط بست فلزی مخصوص به بدنه خودرو محکم شود و فاصله بست‌ها نباید از 60 سانتیمتر بیشتر باشد.
• طول لوله‌ها و شیلنگ‌های گاز باید متناسب با اندازه موردنیاز انتخاب شود؛ زیرا بلند بودن آن باعث خمیدگی و یا شکستگی لوله‌ها شده و کوتاه بودن آن نیز باعث می‌شود لوله‌ها و اتصالات تحت کشش قرار گیرند.
• انتخاب قطر لوله‌ها باید متناسب با جریان عبوری از آن‌ها باشد.
• لوله‌ها و شیلنگ‌های گاز به‌هیچ‌وجه به قطعات متحرک خودرو بسته نشود و یا با آن‌ها برخورد نداشته باشد.
• درصورتی‌که احتمال برخورد لوله‌های گاز با قطعات دیگر، لازم است توسط تجهیزات مناسب مهار شود و یا از ورق‌های محافظ یا قاب استفاده شود.

 

استانداردها و نکات ایمنی کارگاه CNG – الزامات ایمنی انبار کردن و جابجایی مخزن

در انبار و جابجایی مخزن نکات زیر باید رعایت شود:
• چیدمان مخازن در انبار باید به‌گونه‌ای باشد که با یکدیگر تماس نداشته باشند.
• برای چیدمان مخازن در انبار باید از پالت‌های مخصوص چوبی و یا با روکش لاستیکی استفاده شود.
• محل نگهداری مخازن نباید در معرض تابش نور مستقیم خورشید باشد.
• جابجایی مخازن باید توسط لیفتراک و بلند کردن آن‌ها موقع نصب توسط جرثقیل یا بالابر دستی صورت گیرد.
• از کشیدن مخازن روی سطوح و یا غلطاندن آن جدا خودداری شود.
الزامات ایمنی کارگاه
در محلی که عملیات نصب و تعمیر سیستم‌های گازسوز بر روی خودروها انجام می‌شود رعایت نکات زیر الزامی است:
• وجود هواکش یا سیستم تهویه در کارگاه الزامی است. توان جابجایی هوا توسط هواکش به ازای هر خودرو باید حداقل 500 لیتر بر ثانیه و سرعت جریان هوا نباید از 5 متر بر ثانیه کمتر باشد. لازم است سیستم تهویه در طول مدت کار، روشن باشد.
• وجود کپسول‌های آتش‌نشانی، سطل‌های ماسه و یا آب در نقاط مختلف کارگاه الزامی است.
• جعبه کمک‌های اولیه باید در فضای مناسبی از کارگاه نصب و در دسترس کارگران باشد.
• کشیدن سیگار و روشن کردن وسایل خطرناک عامل حریق در کارگاه، ممنوع است.
• نصب تابلوهای هشداردهنده و علائم راهنما در کارگاه الزامی است.
• کارگران باید در هنگام کار، از کفش ایمنی پنجه فولادی و دستکش کار مناسب استفاده کند و لباس کار آن‌ها ضد جرقه باشد.
• کارگران نباید با دست‌های آغشته به روغن یا گریس به هیچ‌یک از تجهیزات سوخت‌رسانی گاز دست بزنند.
• تماس مستقیم گاز طبیعی فشرده (CNG) با بدن انسان، سبب سرمازدگی بافت‌های پوست بدن می‌شود. به همین دلیل باید از تماس مستقیم گاز با بدن جلوگیری شود.
• کلیه افراد کارگاه باید آموزش‌های لازم را دیده باشند.
• نظم و چیدمان کلیه تجهیزات و ابزار کارگاه و هم‌چنین تجهیزات آتش‌نشانی همیشه باید حفظ شود.

استانداردها و نکات ایمنی کارگاه CNG – الزامات ایمنی هنگام کار

• هنگام انجام کلیه عملیات نصب، لازم است اتصال برق باتری خودرو قطع گردد. فقط در مرحله آزمون نشتی مدار سوخت‌رسانی برق باتری وصل شود.
• آزمون نشتی در محیط سربسته انجام نشود.
• هنگام اجرای هرگونه عملیات نصب، تست و تعمیر، ترمزدستی خودرو کاملاً کشیده شده باشد و در قسمت جلو و عقب چرخ‌های خودرو، از قطعات نگه‌دارنده جهت حرکت نکردن ناگهانی خودرو استفاده شود.
• جهت دسترسی به زیر خودرو حتماً از جک‌های مخصوص بالا بردن خودرو با ایمنی بالا و یا چاله‌سرویس ثابت استفاده شود.
• در محل‌هایی که احتمال وجود سوخت گاز در فضا وجود دارد از انجام هرگونه جوش‌کاری، برش و یا هر کاری که موجب آتش‌سوزی می‌شود جدا خودداری شود.
• تخلیه مخزن باید در فضای باز و به دور از هر عامل ایجاد جرقه انجام پذیرد.
• از ورود خودرویی که دارای نشتی گاز است به داخل فضای بسته جلوگیری شود.
• هنگام عملیات سوخت‌گیری باید خودرو و سیستم‌های صوتی تصویری خودرو خاموش باشد و کلیه سرنشین‌ها از خودرو پیاده شده و از خودرو فاصله بگیرند.